Κοινότητα
Χωριό της Επαρχίας Πάφου, 300 μέτρα πάνω από την επιφάνεια της θάλασσας. Συνδέεται με την Πάφο στα νοτιοδυτικά και στα βόρεια συνδέεται με την Πόλη Χρυσοχούς , δηλαδή βρίσκεται στο μέσο του κυρίου δρόμου Πάφου - Πόλης Χρυσοχούς.
Υπάρχουν διάφορες εκδοχές για την ονομασία της κοινότητας με πιο επικρατέστερες της ταύτιση του ονόματος της με το Θεό των ανέμων Αίολο και την Τουρκοκυπριακή λέξη yiol που σημαίνει δρόμος , αφού το χωριό βρίσκεται στο δρόμο που συνδέει την Πάφο με την Πόλη Χρυσοχούς. Επειδή όμως το χωριό βρίσκεται σημειωμένο με το ίδιο όνομα σε παλιούς χάρτες της εποχής πριν από την τουρκική κατάκτηση της Κύπρου (1570-1571), θεωρείται πιθανότατο ότι οφείλει την ονομασία του στο όνομα Φεουδάρχη ιδιοκτήτη του κατά την εποχή της Φραγκοκρατίας ή ακόμη της Βυζαντινής εποχής.
Η Κύρια εκκλησία του χωριού είναι αφιερωμένη στην Παναγία Χρυσελεούσης και στο χωριό υπάρχουν εκκλησάκια που είναι αφιερωμένα στον Άγιο Γεώργιο, Αγιο Μάρκο, Εγία Ειρήνη, Άγιο Αρκάδιο, Άγιο Νηπίο και στον Προφήτη Ηλία. Στο χωριό υπάρχει επίσης και λειτουργεί ο παλιός παραδοσιακός αλευρόμυλος, ο οποίος εξυπηρετεί σχεδόν όλα τα γύρω χωριά της επαρχίας Πάφου
Η κοινότητα της ΓΙΟΛΟΥ κατατάσσεται στην κατηγορία των αμπελοχωριών και εκτός από τις διάφορες ποικιλίες υλοποιήσιμων σταφυλιών μπορεί κανείς να βρει άφθονα τα σιτηρά, τα όσπρια , τα λαχανικά, λίγα εσπεριδοειδή κατά μήκος της κοιλάδας, λίγα οπωροφόρα, κυρίως μηλιές, αμυγδαλιές, ελιές και χαρουπιές.
Η Γιόλου είναι από τα λίγα χωριά της Πάφου αλλά και της Κύπρου γενικότερα που δεν γνώρισαν πληθυσμιακές αυξομειώσεις. Ο πληθυσμός της έστω και συγκρατημένα παρουσίασε συνεχή αύξηση. Aπό το 1881 οι 302 κάτοικοι αυξήθηκαν στους 365 το 1911, στους 421 το 1931, στους 508 το 1946, στους 630 το 1973, στους 647 το 1982, και περίπου στους 850 το 2009
Οι κυριότεροι παράγοντες της σταδιακής πληθυσμιακής αύξησης του χωριού οφείλονται στο φυσικό περιβάλλον , στη γεωγραφική θέση του χωριού κάπου στο μέσο του κυρίου δρόμου Πάφου - Πόλης και στην εργατικότητα και προσαρμοστικότητα των κατοίκων.
Παρά τις πολιτισμικές αλλαγές των τελευταίων χρόνων η κοινότητα της Γιόλους παραμένει πιστή στα ήθη και έθιμα του τόπου. Το κοινοτικό συμβούλιο και τα οργανωμένα σύνολα της κοινότητας (Κέντρο Νεότητας, Αθλητικός Πολιτιστικός Σύλλογος Ποσειδώνα, Εκκλησιαστική Επιτροπή) προσπαθούν με κάθε είδους εκδηλώσεις να κρατήσουν ζωντανή την παράδοση και να βοηθούν στην αναβίωση των παλιών καλών εθίμων.
Κείμενο από Αστέρω Αντωνίου (Κέντρο Νεότητας Γιόλου)
